Mówiąc o sobie, każdy zaczyna zdanie od 'ja'. Ja idę, ja siedzę, ja jem,
ja słucham, ja patrzę. Ciągle powtarzamy słowo 'ja'. Człowiek nie
potrafi żyć bez 'ja'. Kim jest 'ja'? Pojęcie 'ja' kryje w sobie trzy
aspekty: aspekt ciała, energii życiowej i atmy (boskiej jaźni).
Bardzo często słyszymy takie oto stwierdzenia: ja jestem brunetem; ja
jestem niski; ja jestem wysoki; ja jestem młody; ja jestem stary; ja
jestem braminem; ja nie jestem braminem. Wszystkie te określenia dotyczą
wyłącznie cech ciała. Kiedy człowiek śpi albo jest nieprzytomny lub
martwy, nie jest świadomy żadnej cechy swego ciała. Zatem te określenia
nie dotyczą prawdziwego 'ja', ponieważ są aktualne w danym czasie i w
danym stanie świadomości, ale nie mają racji bytu w innym czasie, w
innych warunkach lub w innym stanie świadomości.
Drugi aspekt pojęcia 'ja' to energia życiowa albo dżiwa (dusza
indywidualna). Ciągle aktywny umysł jest niezmordowany w swej
działalności. Mówimy: mój umysł nie może tego pojąć; mój umysł jest
wzburzony. Te stwierdzenia dotyczą drugiego aspektu pojęcia 'ja', który
wiąże się z ciałem pośrednio przez kompleks "przedmiot - zmysły - umysł
- rozumowanie".
Trzeci aspekt to atma, czyli 'ja' boskie, które zawsze pozostaje w
stanie błogości; 'ja', które jest wieczną błogością; 'ja', które nazywa
siebie sat-czit-anandą (istnienie-świadomość-błogość); 'ja', które jest
wszystkim; 'ja', które stwierdza: Aham brahmasmi - ja jestem
brahmanem. Ciało jest śmiertelne, dusza indywidualna podlega
transformacji, natomiast atma jest nieśmiertelna. Pozostaje niezmienna w
stanie czuwania, marzeń sennych i snu głębokiego oraz w czwartym,
najwyższym stanie świadomości.
Ciało materialne jest aktywne w stanie czuwania. Ciało subtelne czuwa
również w czasie marzeń sennych. Atma (ciało przyczynowe) to prawdziwe
'ja' istniejące także w stanie snu głębokiego.
Owo prawdziwe 'ja' - atma, nie jest tożsame tylko z jednym ciałem,
jednym krajem, jednym narodem czy z jedną płcią. Jest obecne wszędzie: w
ptaku, w zwierzęciu, w drzewie, w trawie; każdy z tych przedmiotów
stanowi uzewnętrznienie obecności atmy ogarniającej i przenikającej
Indie, Rosję, Amerykę, Anglię - cały świat.
Wszyscy założyciele religii słyszeli głos Boga, który objawił im prawdę
atmy poruszającej cały wszechświat. Koran został objawiony Mahometowi,
tak jak Wedy zostały objawione prorokom w Indiach jako 'usłyszane'
(śruti). Parą oczu Koranu są salat i zakat. Salat oznacza modlitwę, a
zakat - miłosierdzie. Muzułmaninem jest ten, kto uznaje miłosierdzie za
swą najwyższą powinność oraz podnosi poziom swej świadomości modlitwą i
ciągłą medytacją o Bogu. Słowo islam nie określa religii, lecz stan
umysłu całkowicie podporządkowanego woli Boga. Islam oznacza
poświęcenie, oddanie Bogu, wewnętrzny spokój i ciszę umysłu.
Muzułmanie to społeczeństwo, którego członkowie osiągają najwyższy
spokój w wyniku oddania się miłosiernemu, wszechmocnemu Bogu i
przysięgają Mu żyć w pokoju z bliźnimi. Później zaczęto nazywać
muzułmanami społeczności, które odseparowały się i wykazywały wrogi
stosunek do innych. A przecież islam głosił wzniosłe idee - kierował
uwagę ku jedności ukrytej w różnorodnej wielości i prowadził ludzi ku
prawdzie zwanej Bogiem.
Każdy człowiek ma trzy podstawowe potrzeby: pożywienie, ubranie i dach
nad głową. Aby zaspokoić potrzebę pożywienia, ludzie wymyślają rozmaite
potrawy, zapominając o prawdziwym celu jedzenia. Ubraniu, które powinno
jedynie chronić nasze ciało, nadajemy przesadne znaczenie. Oczywiście,
że potrzebujemy domu, aby w nim mieszkać i odpoczywać. Wielki
muzułmański myśliciel Gibran pytał, dlaczego budujemy takie potężne
domy? Wznosimy je nie dla nas samych, ale po to, by chroniły nasze
dobra. Gibran stwierdził, że te domy wznoszą 'martwi', aby w nich żyć.
Mahomet ogłosił boskie przesłanie mieszkańcom Mekki. W tamtych czasach
ludzie nie chcieli słuchać słowa bożego, więc wypędzili Mahometa z
miasta. Ale on wiedział, że prawda zwycięży, a Bóg zatriumfuje.
Wiedział, że obelgi i zniewagi uderzają jedynie w jego cielesną powłokę,
bowiem atmy nie można zranić.
Post Ramadan został ustanowiony po to, by ludzie wspominali i
praktykowali nauki Mahometa w celu osiągnięcia boskiego stanu jedności i
czystości. W islamie księżyc odgrywa bardzo ważna rolę, gdyż wyznacza
miesiące. Hindusi uważają księżyc za bóstwo rządzące umysłem. Kiedy
nastaje nów, zaczyna się post zwany Ramadanem; kończy się on z
nadejściem kolejnego nowiu. Post nie polega jedynie na rygorystycznym
przestrzeganiu wymogu powstrzymania się od jedzenia i picia, który to
wymóg obowiązuje od wschodu do zachodu słońca, w nocy zaś nie obowiązuje.
Ludzie wstają między godziną trzecią a czwartą rano (w czasie
brahmamuhurty), rozpoczynają dzień modlitwą, a potem starają się cały
czas myśleć o Bogu i doświadczać Jego obecności. Oto istota upawasy
(postu). W czasie Ramadanu zapomina się o rywalizacji i nienawiści. Żony
i mężowie przebywają oddzielnie, chociaż pozostają pod wspólnym dachem.
Matki i dzieci jednakowo przestrzegają reguł postu; wszędzie panuje
atmosfera braterstwa. Ciało, zmysły i umysł zostają poddane surowej
dyscyplinie.
Miesięczne posty zalecają wszystkie religie. Dla Hindusów są to miesiące
magha i śrawana. Zoroastrianie i chrześcijanie również przestrzegają
miesięcznego postu z takich samych powodów.
Koran naucza, że wszyscy ludzie powinni rozwijać w sobie poczucie
jedności, wzajemnej pomocy, bezinteresownej miłości i boskiej obecności.
Ludzie na ogół spożywają posiłki pięć razy dziennie: rano kawa, później
śniadanie, obfity obiad w południe, herbata około czwartej i kolacja
późnym wieczorem. Islam traktuje jedzenie jako środek służący duchowemu
aspektowi natury ludzkiej i zaleca przyjmowanie posiłków pięć razy
dziennie, tak samo często jak praktykowanie modlitwy. Aby zmierzać ku
świadomości atmicznej, osiągać radość duchową i dostąpić oświecenia,
Koran zaleca modlitwę pięć razy dziennie przez całe życie, aż do śmierci.
W islamie praktykuje się też modlitwę zbiorową. Modlitwa w grupie jest
źródłem korzystnie oddziałujących wibracji. Islam głosi, że adoracja
Boga przez liczną grupę łaknących Go serc owocuje ekstatycznym doznaniem
boskiej błogości. Podczas modlitwy wierni siedzą w rzędach i pochylają
się do przodu, aż ich dłonie i czoła dotkną ziemi w geście pokornego
poddania się woli Boga. W takich chwilach zapominają o
nieporozumieniach, konfliktach i wrogości.
Islam podkreśla istnienie jedności w wielości oraz to, że potrzeba
doznawania Boga wyraża się przez poszczególne umysły w różnym stopniu.
Każda religia głosi prawdę o jedności. Wiara w jedność wszelkiego
stworzenia jest najważniejsza. Bez niej żadnego systemu wiary ani
żadnych praktyk nie można nazwać religią. Bóg jest jeden; każda religia
opiera się na miłości, współczuciu i tolerancji. Niestety ani
muzułmanie, ani wyznawcy hinduizmu czy innych religii nie praktykują
tych wartości w codziennym życiu.
Islam naucza, że łaskę Boga można sobie zaskarbić sprawiedliwym i prawym
życiem, a nie bogactwem, świecką wiedzą czy władzą. Tylko święta miłość
może zadowolić Boga. Takie jest przesłanie każdej religii, ale ludzie
ignorują tę prawdę. Ramadan łączy w miłości krewnych, bliskich i obcych,
przyjaciół i wrogów. Ignorowanie wartości ma miejsce w każdej religii.
Wyznawcy przestrzegają tych zasad, które im odpowiadają i wydają się
łatwe w realizacji, przez co stają się ograniczeni i nieuczciwi.
Usprawiedliwiają swe wady i błędy, przyzwyczajają się do nich i popadają
w zakłamanie.
Ponieważ istotą islamu jest poddanie się Bogu, mahometaninem można
nazwać każdego, kto w duchu oddania i poświęcenia żyje w pokoju i
harmonii ze społeczeństwem. Islam podkreśla znaczenie całkowitej
zgodności myśli, słów i czynów. Islamscy święci i mędrcy nauczali, że
musimy zbadać prawdziwość 'ja' utożsamiającego się z ciałem i 'ja'
utożsamiającego się z umysłem, by dojść do wniosku, że prawdziwe 'ja' to
indywidualna jaźń tęskniąca za wszechobecną jaźnią, czyli Bogiem.
Ramadan, miesiąc postu i modlitwy służy temu, aby człowiek przebudził
się, zrozumiał i urzeczywistnił Boga.
Każda religia naucza jedności, harmonii i równowagi umysłu. Dlatego
rozwijajcie w sobie miłość, tolerancję i współczucie. Niech w każdym
waszym działaniu przejawia się prawda. Oto przesłanie, które przekazuję
wam wraz z mym błogosławieństwem.
Tłum. Anna Kołkowska
współpr. Ewa Serwańska
Źródło: Sai Ram 35/2002 (from www.sssbpt.info/ssspeaks/volume16/sss16-14.pdf)
(isdk)